İstanbul gibi dev bir metropolde toplu taşımanın omurgasını oluşturan özel halk otobüsleri, her gün milyonlarca insanı şehrin bir ucundan diğer ucuna ulaştırarak kritik bir görevi yerine getiriyor. Ekonomik koşulların ağırlaştığı, araç maliyetlerinin yükseldiği ve filonun yaşlandığı bu dönemde, sektörün sorumluluğu her zamankinden daha büyük. Tam da böyle bir süreçte, iki ay önce yapılan genel kurulda Yeni İstanbul Halk Otobüsleri A.Ş. Başkanı Murat Yeşilyurt, esnafın güçlü desteğiyle yeniden seçildi. Bu seçim, camianın ortaya koyduğu güvenin ve istikrar beklentisinin önemli bir göstergesi oldu. Biz de seçim sonrası sektörün geleceğini, 2026 ÖTİS güncelleme çalışmalarını, araç yenileme taleplerini ve hükümetten beklenen KDV ile esnaf kredisi desteklerini konuşmak üzere başkanla bir araya geldik.
Öncelikle tebrik ederiz. Yapılan seçimde yeniden başkan seçildiniz. Bu süreci nasıl değerlendiriyorsunuz?
Teşekkür ederim. Yeniden seçilmek bizim için bir başarı değil, bir sorumluluk hatırlatmasıdır. Esnafımız bize güvenini, emeklerimizi görerek ve değerlendirerek gösterdi. Bu camiada kimse kimseyi sözle değil, icraatla tanır.
Bu seçim, “Birlikte yola devam” kararının güçlü bir yansımasıdır. Biz de bu güvenin gerektirdiği şekilde daha güçlü, daha kararlı bir hizmet anlayışıyla çalışıyoruz ve çalışmaya devam edeceğiz. Önemli günler öncesinde esnafımızın verdiği bu destek bizler için çok değerli.
İstanbul özelinde araç filosunun yaşlanması sık sık gündeme geliyor. Bu konuda talepleriniz nedir?
İstanbul’da özel halk otobüsü filosunun yaş ortalaması artık kent için kabul edilebilir seviyenin üzerine çıkmış durumda. Araç yenilemenin bir zorunluluk olduğu herkes tarafından bilinen bir gerçek. Fakat gelir durumu ve giderler dikkate alındığında değişim çok zor!
Bizim talebimiz net: Araç kullanım süresinin 15+3 yıl olarak güncellenmesi.
Bu düzenleme esnafa nefes aldıracak, çünkü mevcut ekonomik şartlarda 15 yılda araç yenilemek her yıl daha da zorlaşıyor. Filoyu gençleştirmek istiyorsak, önce esnafın üzerindeki baskıyı hafifletmemiz gerek.
Araç yenileme konusunda amortisman modeli talebinden de söz edildi. Bu yeni model tam olarak neyi kapsıyor?
Bu, sektörün geleceği açısından çok kritik bir konu.
Biz diyoruz ki: Araç yenilemede “kademeli amortisman sistemi” devreye alınmalı. Nedir bu? Esnaf, yeni bir araç aldığında amortisman ödemesini: 5 yıllık, 10 yıllık veya 15 yıllık kademelerle kendi seçimine göre belirleyebilmeli.
Yani herkes kendi ekonomisine uygun takvimi seçmeli ve amortismanı seçtiği sürede alabilmeli.
Bu sistem sayesinde:
- Esnaf kendine en uygun ödeme planını seçebilecek,
- Araç yenileme hızı ciddi biçimde artacak,
- Filonun gençleşmesi sürdürülebilir hâle gelecek.
Bu model hem belediyenin yükünü hafifletecek hem de esnafa öngörülebilir bir yatırım yolu açacak.
Hükümetten de KDV indirimi gelirse araç yenileme hızlanır mı?
Halk otobüs esnafına araç yenilemesinde KDV indirimini Hükümetten bekliyoruz. Çünkü biz kamu hizmeti sağlıyoruz. 12 Milyon TL’lik bir araçta %20 KDV gerçekten yüksek bir külfet. Bu indirim ile beraber araç fiyatlarında çok önemli bir düşüş olacaktır.
Talebimiz, otobüs alım KDV’sinin yüzde 1 seviyesine çekilmesi. Bu, hem esnafı teşvik eder, hem filonun daha hızlı yenilenmesine katkı sağlar. Geçmiş yıllarda yapılan KDV indirimleri araç değişimlerini çok önemli oranda artırmıştı. Bu eski filo için kısa zamanda değişimin imkanı KDV indirimidir.
Esnaf kredisi konusunda da bir beklentiniz var. Limitlerin artırılması neden önemli?
Esnaf kredilerinin mevcut limiti 2,5 milyon TL. Bugün 2,5 milyon TL ile bırakın otobüs almayı, aracın sadece bir kısmını finanse edebiliyorsunuz. Bizim talebimiz çok açık: Esnaf kredi limitlerinin 10 milyon TL’ye çıkarılması.
Çünkü şu anda esnafın kendi malını satmadan, birikimini eritmeden yeni araç alma şansı yok.
Kredi limiti gerçek piyasa şartlarına göre güncellenirse, araç yenileme önündeki en büyük engel kalkmış olacak.
Ayrıca kredi vadelerinin de sektörün gerçeklerine göre düzenlenmesini istiyoruz. Toplu taşıma, günlük nakit akışına değil, uzun dönemli yatırım döngülerine dayanır. Bu nedenle destekler daha uzun vadeli olmalı.
Bir diğer önemli konu, 2026’da yapılacak ÖTİS sözleşmesi güncellemesi. Sektör olarak ne bekliyorsunuz?
ÖTİS 2026, bizim için belki de son 10 yılın en önemli yapı taşı olacak. İstanbul’un maliyet gerçekleri tamamen değişti. Bu nedenle:
- Gider kalemlerinin güncellenmesi,
- Ödeme düzeninin iyileştirilmesi,
- Hizmet güvence mekanizmalarının güçlendirilmesi,
- Araç yenileme teşviklerinin sözleşmeye entegre edilmesi şarttır.
Taleplerimizi hazırladık ve tüm kurumlara ileteceğiz. Amacımız kavga etmek değil, sürdürülebilir bir model üzerine ortak akılla uzlaşmak.
Son olarak camiaya ve İstanbullulara mesajınız nedir?
Biz bu şehrin yükünü sırtında taşıyan çok büyük bir aileyiz.
Her gün milyonlarca yolcunun ulaşımını sağlıyor, her koşulda görevimizi yerine getiriyoruz.
Esnafımızın isteği çok basit: Hakkını alarak hizmet etmek ve İstanbul’a yakışan bir toplu taşıma sunmak. Bu camianın emeği çok büyüktür. Biz, esnafımızın alın terinin karşılığını alması için çalışmaya devam edeceğiz.
Yorum Yazın