Halk otobüsü sektörü, İstanbul gibi büyük şehirlerde ulaşımın en önemli parçalarından biri. Bu sektör, hem halkın günlük ihtiyaçlarını karşılamak hem de sektörde çalışan işletmecilerin emeklerini sürdürebilmesi açısından büyük bir öneme sahip. Ancak son yıllarda bu sektörde çok ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Yeni İstanbul Halk Otobüsleri Bölge Temsilcisi Mustafa Karal olarak, bu sektördeki en büyük sorunların ve bu sorunlarla nasıl başa çıkabileceğimizin altını çizmeye çalıştım.
Bugün, hem kurumun hem de esnafın karşı karşıya olduğu bazı ciddi problemleri konuşmak istiyorum. Bu sorunların en başında, her iki tarafın da beklentilerinin karşılanmaması geliyor. Özellikle de ödeme sorunları, şoför bulma güçlükleri ve artan maliyetler gibi konular, sektörü giderek daha karmaşık bir hale getiriyor.
Beklentilerin Karşılanması: Esnaf ve Kurum Arasında Denge
Öncelikle, sektörün sürdürülebilirliği için en kritik noktalardan biri, karşılıklı beklentilerin karşılanması. Hem kurumlar hem de esnaf, belirli beklentilerle hareket ediyorlar. Bizim sektörde, esnafın en büyük beklentisi, yaptığı işin karşılığını zamanında almasıdır. Maalesef, kurumlar bu beklentiyi yeterince yerine getirmediği için esnaf, finansal zorluklarla karşılaşıyor. Bu durum, sektördeki birçok işletmenin ciddi sıkıntılar yaşamasına neden oluyor.
Bugün geldiğimiz noktada, biz esnaf olarak her yıl büyük puan kayıpları yaşıyoruz. Bu kayıplar sadece rakamsal değil, aynı zamanda sektördeki işlerimizi sürdürebilmek adına büyük zorluklar yaratıyor. Örneğin, yıllık %10-25 oranında kayıplar yaşıyoruz. Bu oran belki kulağa düşük gelebilir ama aslında bizim gibi küçük işletmeler için oldukça büyük bir fark yaratıyor. Bizim gibi hizmet sektörü çalışanları, çok fazla kar etmeyiz ama her şeyin düzgün yürümesi, ödemelerin zamanında yapılması gerekir. Zamanında yapılmayan ödemeler, sadece esnafın mali yapısını sarsmakla kalmaz, aynı zamanda psikolojik olarak da büyük bir yıpranma yaratır.
Zamanında Ödeme, Esnafın Hayati Beklentisi
Sektörün en önemli problemlerinden biri de, ödemelerin geç yapılması. Birçok esnaf, ne yazık ki zamanında ödeme almadığı için finansal anlamda çok zorluk çekiyor. Karşımızda ödenmeyen, ertelenen borçlar var ve bu durum bizim iş yapabilmemizi engelliyor. Zamanında yapılmayan ödemeler, esnafı vadeli işlemler yapmaya zorlar. Ama bu da, maliyetleri artırır. Bir örnekle bunu anlatmak istiyorum: Eğer cebinizde paranız yoksa, vadeye dayalı olarak bir iş yapıyorsanız, 100 liralık bir işi 200 liraya yaptırıyorsunuz. Bu, küçük esnaf için gerçekten büyük bir yük. Bir de üzerine, ödenmeyen paralarla ilgili yaşadığımız %25’lik değer kaybını eklersek, işler iyice karmaşık hale geliyor. Bu durum, esnafın maliyetlerini daha da artırıyor ve iş yapma kabiliyetimizi oldukça kısıtlıyor.
Bir diğer büyük problem de, artan maliyetler. Biz, halk otobüsü sektörü olarak çok büyük karlar elde edemeyiz. Ama sektörde işlerimizi sürdürebilmek için her gün çaba sarf ediyoruz. Bu sektörde, araç bakımı ve onarımı gibi masraflar oldukça yüksek. Örneğin, 100.000 liralık bir işin 200.000 liraya yapılması gerektiği bir ortamda, işler gerçekten çok zor hale geliyor. Bu, sadece bir örnek, ama gerçekte durum çok daha karmaşık. Maliyetler arttıkça, bizim için iş yapabilmek de zorlaşıyor.
Özellikle küçük işletmeler için bu artan maliyetler ciddi bir tehdit oluşturuyor. İşletmeler, bu masrafları karşılamak için kredi kullanmak zorunda kalabiliyorlar. Ancak bu da, esnafın borç yükünü artırıyor. Özetle, her geçen gün bu maliyet artışlarıyla başa çıkabilmek daha da zorlaşıyor.
Kalifiye İş Gücü Eksiği
Şoför bulma sorunu, sektörün karşılaştığı en büyük zorluklardan biri haline geldi. Eskiden, işin doğasında şoförlerin işi iyi yapması çok önemli değildi. Ancak şimdi, hem yolcu güvenliği hem de hizmet kalitesi açısından şoförlerin kalitesi daha büyük önem taşır hale geldi. Ama maalesef, kalifiye şoför bulmak neredeyse imkansız hale geldi.
Artık, eskiden araçlarımızı teslim etmeyeceğimiz kişilere, bugün araçlarımızı teslim etmek zorunda kalıyoruz. Bu durum, sadece maddi anlamda değil, psikolojik olarak da bizi oldukça yıpratıyor. Kalifiye olmayan şoförlerle çalışmak, güvenlik açısından da büyük bir risk oluşturuyor. Bu sorun, hem esnafı hem de yolcuları olumsuz etkiliyor.
Sektöre Yatırım Kalmadı
Halk otobüsü sektörü, geçmişte çok cazip bir iş olarak görülüyordu. Ancak, ödemelerde yaşanan sorunlar ve maliyet artışları yüzünden artık sektöre dışarıdan yeni yatırımcıların ilgisi azalmış durumda. Bir zamanlar “garantili iş” olarak bilinen bu sektör, artık cazibesini kaybetmiş gibi görünüyor. Yeni yatırımcılar bu sektöre girmeyi tercih etmiyorlar.
Bu durum, sektördeki işletmelerin daha da daralmasına ve rekabetin zorlaşmasına neden oluyor. Özellikle araç devri işlemleri, çoğunlukla aile bireyleri araında yapılmaya başlandı. Dışarıdan, sektöre yeni giren işletmelerin sayısı neredeyse yok denecek kadar az. Bu da, sektörün geleceği açısından büyük bir tehdit oluşturuyor. Sektör yatırım yapılabilir olarak görülmüyor.
Hizmet Kalitesi ve Beklentilerin Karşılanması
Sektördeki tüm bu sorunlar, hizmet kalitesini doğrudan etkiliyor. Mustafa Karal olarak, en önemli beklentilerden birinin kaliteli hizmet sunmak olduğunu belirtiyorum. Ancak kaliteli hizmet sunabilmek için, önce işletmelerin sağlam bir finansal temele sahip olması gerekiyor. Esnaf, hak ettiği karşılığı alamazsa, kaliteli hizmet sunabilmesi mümkün olmaz. Bu da hem esnafın hem de yolcuların memnuniyetini olumsuz yönde etkiler.
Hizmet kalitesinin artırılabilmesi için, kurumların ödemeleri zamanında yapması ve esnafın mali yüklerini hafifletmesi gerekir. Aksi takdirde, sektördeki kalite düşer ve bu durum tüm paydaşlara zarar verir.
Özetle, halk otobüsü sektöründeki sorunların çözülmesi için hızlı adımlar atılması gerekiyor. Bu adımlar, hem esnafın beklentilerini karşılamayı hem de kurumların yükümlülüklerini yerine getirmeyi içermeli. Sektördeki ödeme sorunları, şoför bulma zorlukları ve artan maliyetler gibi temel problemler çözülmeden, sektörde sağlıklı bir büyüme mümkün olamaz.
Eğer bu sorunlara zamanında çözüm bulunursa, halk otobüsü sektörü eski cazibesine kavuşabilir. Biz, sektörde yıllardır emek veren esnaflar olarak, sadece kazanç elde etmek değil, aynı zamanda işimizi ve ekmeğimizi sürdürebilmek için çalışıyoruz. Umarım en kısa zamanda bu zorlukları aşar ve sektörü daha güçlü bir hale getiririz.
Facebook Yorum
Yorum Yazın