Türkiye otomotiv tedarik sanayisi, küresel rekabette hız ve maliyet baskısıyla karşı karşıya. TAYSAD’ın yılın son üye toplantısında paylaşılan veriler, Çinli üreticilerin Avrupalı rakiplerine kıyasla hem daha hızlı hem de daha düşük maliyetle araç geliştirdiğini ortaya koydu.
Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD), 2025 yılının son üye toplantısında küresel otomotiv pazarındaki dönüşümü ve Türk tedarik sanayisinin rekabet gücünü masaya yatırdı. Toplantıda konuşan TAYSAD Başkanı Yakup Birinci, Çinli OEM ve tedarikçilerin maliyet ve teknoloji uygulama hızında ciddi avantaj yakaladığını söyledi.
Birinci’nin paylaştığı verilere göre, Avrupalı üreticilerde 42 ila 63 ay süren araç geliştirme döngüsü, Çinli markalarda 24–30 ay aralığına kadar geriledi. Bu durumun, Çinli oyuncuların pazar değişimlerine çok daha hızlı yanıt verebilmesini sağladığını vurgulayan Birinci, “Çinli markalar geliştirme sürecinde neredeyse iki kat hız avantajına sahip” dedi.
Maliyet farkı batarya ve e-drive’da belirgin
Toplantıda paylaşılan analizlere göre, Çinli OEM’ler elektrikli araçlarda kritik öneme sahip e-drive ünitesini Avrupalı rakiplerine göre yüzde 23 daha düşük maliyetle üretiyor. Batarya maliyetlerinde ise Çinli markalar lehine yüzde 21’lik bir avantaj bulunuyor.
Yazılım tarafında da benzer bir tablo ortaya çıkıyor. Avrupa merkezli üreticiler yılda ortalama 3 kez havadan yazılım güncellemesi yapabilirken, Çinli markalarda bu sayı yıllık 10’a kadar çıkıyor. Bu fark, ürünlerin pazara daha hızlı adapte olmasını sağlıyor.
Avrupa üretimi daralıyor
Yakup Birinci, Avrupa otomotiv üretimindeki düşüşe de dikkat çekti. 2017–2024 döneminde Avrupa hafif araç üretiminin yüzde 31 gerilediğini hatırlatan Birinci, mevcut tahminlere göre 2028’e kadar ilave yüzde 6’lık bir düşüş beklendiğini ifade etti. Bu tablo, Avrupa’daki tedarikçiler için iş hacminde kalıcı bir daralmaya işaret ediyor.
Küresel ölçekte ise 2025 yıl sonu araç üretim tahmini, yıl başına kıyasla yüzde 2,9 artışla 95,2 milyon adet seviyesine yükseldi. Avrupa için beklenti 17,4 milyon adet olurken, Türkiye’de yıl sonu araç üretim tahmini 1 milyon 502 bin adet olarak öngörülüyor.
Türk tedarik sanayisi ihracatta direncini koruyor
Küresel baskılara rağmen Türkiye otomotiv tedarik sanayisi ihracat performansını sürdürüyor. Birinci’nin verdiği bilgilere göre sektör, 2025’in ilk 11 ayında 14,47 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. 2024 yılının tamamı ise 13,74 milyar dolar seviyesinde kapanmıştı.
Tedarikçinin temel sorunları değişmedi
Toplantıda ayrıca EY-Parthenon iş birliğiyle hazırlanan TAYSAD Rekabetçilik Anketi sonuçları da paylaşıldı. Ankete göre sektörde rekabetçiliği en fazla zorlayan başlıklar:
Yüksek iş gücü maliyetleri
Döviz kuru baskısı
Faiz yükü ve krediye erişim zorluğu
Ankete katılan firmaların yüzde 43’ü satışlarının yarısından fazlasını ihracat yoluyla gerçekleştiriyor. Katılımcıların yüzde 34’ü önümüzdeki 12 ayda ihracat artışı beklerken, yüzde 27’si düşüş öngörüyor.
Tedarik sanayi otomotiv dışına açılıyor
Anket sonuçları, sektörün yeni alanlara yöneldiğini de ortaya koydu. Son 12 ayda kazanılan yeni projelerin yüzde 27’si otomotiv dışı sektörlerden geldi. Otomotiv tarafında ise projelerin yüzde 34’ü içten yanmalı, yüzde 26’sı elektrikli, yüzde 13’ü hibrit araçlara yönelik oldu.
Düşen kapasite kullanımına rağmen TAYSAD üyelerinin yüzde 32’si 2026 yılında kapasite yatırımı yapmayı planlıyor. Bu yatırımların ağırlıklı olarak iç aksam, aktarma organları ve şasi alt sektörlerinde yoğunlaşması bekleniyor.
Toplantı, otomotiv tedarik sanayisinin küresel dönüşüm karşısında izlemesi gereken stratejilerin ve rekabet koşullarının ele alındığı panel oturumlarıyla sona erdi.
Yorum Yazın