Toplu ulaşım bugün Türkiye’de bir hizmet sektörü olmaktan çıkmış, siyasetin oy uğruna kurban edilen bir alanına dönüşmüştür. Bu sadece otobüs, minibüs ya da taksi esnafının sorunu değildir; doğrudan halkın günlük yaşamını, güvenliğini, konforunu ve hatta ekonomik özgürlüğünü ilgilendiren büyük bir meseledir.
Bugün taksi, otobüs, minibüs ve servis taşımacılığı yapan tüm toplu ulaşım otoriteleri geçmişi özlemle yad ediyor. Çünkü yıllardır, siyasi kaygılar ve seçim hesapları nedeniyle yapılmayan tarife düzenlemeleri, bu alanı adeta batağa sürüklemiştir.
Toplu ulaşım filosu gemilerden otobüslere, minibüslerden taksilere kadar büyük ölçüde eskimiş durumda. Araçların yenilenmesi bir lüks değil, yolcu güvenliğinin en temel şartıdır. Avrupa ülkeleri örnek alınmak istendiğini söyleyen yöneticiler, aslında Avrupa’dan çok uzak, Hindistan’daki taşımacılık görüntülerine doğru bir kayışa izin vermektedir. Kalabalık, bakımsız, yıpranmış araçlarda seyahat eden vatandaş, bir yandan can güvenliğini riske atarken diğer yandan da konfordan uzak, zor koşullarda yolculuk yapmaktadır.
Ücretsiz binişler konusu ise işin bir başka çarpıcı boyutudur. Devletin sosyal politikaları taşımacıların sırtına yüklenmiş durumda. Emekliden öğrenciye, farklı gruplara verilen ücretsiz kart uygulamaları, kamu otoriteleri tarafından finanse edilmediği için hem kamu işletmelerini hem de özel taşımacıları iflasın eşiğine getirmiştir. Bedava adı altında sunulan bu yükün maliyetini, ne yazık ki yine sistemin içinde kalan işletmeciler ve dolaylı olarak vatandaşlar ödemektedir. Bu uygulamanın halka hizmet olarak sunulması artık inandırıcı olmaktan çıkmış, komik bir hal almıştır.
Türkiye’nin artık toplu ulaşımı bir sosyal yardım aracı değil, bir hizmet sektörü olarak görmesi gerekiyor. Bunun için ilk adım, taşımacıların finansal açıdan kazanım elde edebileceği bir sistemin kurulmasıdır. Yasal güvence ile desteklenmeyen bir sektör, günü kurtarabilir ama yarını yoktur. Tarife düzenlemeleri, ücretsiz binişlerin kamu tarafından karşılanması, araç yenileme için teşvik paketleri ve sektörün tüm paydaşlarını kapsayan bir strateji oluşturulmadıkça, bu sorunlar her geçen yıl daha da derinleşecektir.
Vatandaşımız kaliteli, güvenli ve modern toplu ulaşımı hak ediyor. Bunun yolu ise popülist söylemlerden değil, akılcı ve gerçekçi politikalardan geçiyor. Ulaşımda kalite, güvenlik ve sürdürülebilirlik sağlanmadığı sürece, hepimiz kaybediyoruz.
Facebook Yorum
Yorum Yazın