İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisinin 17.09.2020 tarih ve 906 sayılı kararı gereğince uygulamasına Aralık 2020 ayından itibaren başlanan ve kısaca ÖTİS olarak tanımlanan İstanbul Özel Taşımacı İşletme ve Hak Ediş sisteminin test süreci 9 ayını doldurdu. Yine İBB Meclisinin 14.07.2021 tarih ve 549 sayılı kararı ile maliyetler güncellendi.
ÖTİS yaklaşık 1 yıllık emek ve katılımcı bir anlayışla hazırlandı ve tarafların ortak mutabakatıyla resmi hale geldi. Sistemin hazırlık sürecinde, özel kamu iş birliği açısından ülkemize örnek olacak şekilde gerçekten çok iyi ve güzel bir çalışma yapıldı. ÖHO temsilcileri olarak oluşturulmak istenen sisteme dair bütün görüş, öneri ve taleplerimizi her hangi bir kısıtlama olmadan kayda geçirmek suretiyle idareye beyan ettik. Bu beyanlarımız Teknik Koordinasyon düzeyinde iki ayrı çalışma grubunda geniş bir şekilde tartışıldı ve karşılıklı iknaya dayalı olarak uzlaşma ile kayıt altına alındı. ÖTİS’de bu tespitler üzerine kurgulandı. Ancak İETT tarafından ÖTİS Meclise götürülür iken ve karar altına alınırken elbette bir kısım eksikler oldu. Sonraki süreçte bu eksikler belirli oranda düzeltildi ise de özellikle araçların düzenli bakım ve onarımları açısından mutlak gerekli olan ve çalışmalarda haftada 2 gün dinlenme hakkı olarak geçen husus henüz düzeltilmedi. Bu konu araçların iyi bakımı için çok gereklidir. Aksi halde vatandaşa da yansıyan olumsuz sonuçları olacaktır ve olmaktadır. Arıza, tamir ve bakım nedeniyle sefer kayıpları artmaya başlamıştır. Temmuz ayı verilerine göre belirtilen nedenlerle sefer kaybının %5’lere yaklaştığı görülmektedir ve bu çok önemli bir rakamdır. Planlanmış seferlerin hangi gerekçeyle olursa olsun uygulama esnasında iptal edilmesi vatandaşlar ve sürdürülebilir bir işletmecilik açısından asla hoş değildir ve işletmecileri olarak bizlerde bundan rahatsızız.
ÖTİS’le ilgili olarak test sürecinde yaşanan ve sisteme karşı güvensizliğe neden olan bir konu da hak edişlerin vaktinde ve tam olarak ödenememesi ile hesaplama eksiklerinin bir türlü çözülememesidir. Aradan 9 ay geçmesine rağmen hak edişlerin eksik çıkmasına neden olan hesaplama problemleri ve yazılım konusu hala çözülememiştir. Yine Ocak ayından itibaren geçerli olmak üzere yapılması gereken maliyet güncellemesi hem gecikmiş, hem de artış oranları girdi maliyetlerindeki artışların çok geresinde kalmıştır. Özellikle otobüs yenileme bedelinin piyasa fiyatının çok altında tespit edilmesi araç değişimini zorlaştırmakta olup, önümüzdeki zaman içinde araç yenileme problemi gibi vatandaşa olumsuz yansıyacak bir sıkıntıya neden olacağı muhakkaktır.
906 Sayılı ihdas kararında sabit maliyetlerin P’si olarak kabul edilen “Kar Payı” (Performans ödemesi) pandemi nedeniyle mutabakatla Ocak 2021’e kadar 6 bin, Temmuz 2021’e kadar da 9 bin TL olarak uygulanmıştır. Pandemide artık normale geçilmiş, yolcu taşıma tarifelerine zam yapılmış ve yolculuklarda pandemi öncesi rakamlara yaklaşmış olup, Ekim 2021 ayı itibariyle artık 2019 rakamlarına ulaşacağı öngörülmektedir. Hak ediş hesaplama ve ödeme ile alakalı sorunların artık son bularak normale geçişi beklemekteyiz. Kar payı Temmuz 2021 den geçerli olmak üzere sabit giderlerin P’si olarak hesaplamaya başlanmalı ve bunun için Meclisten acilen karar çıkartılmalıdır.
Pandemi sürecinde bütün Dünya da olduğu gibi ülkemizde de her kesim sıkıntı yaşamıştır. ÖHO sektörü olarak bizler de sıkıntılar çektik ama gelirlerimizdeki problemlere rağmen fedakarlık yaparak vatandaşımızın hizmetini bir an dahi aksatmadık ve İETT’nin planlamalarına uyduk.
Bu arada araçların renk dönüşümü nerede ise problemsiz bir şekilde tamamlandı. ÖHO işletmecileri olarak bu konuda da hizmeti aksatmadan sorumluluklarımızı yerine getirdik.
Filo Yönetim Uygulamaları konusunda ÖTİS ile alakalı yaşanan sıkıntılar büyük oranda çözüldü. Bu nedenle İETT yöneticilerimize teşekkür ediyorum. Araç Takibiyle alakalı cihaz değişimlerinde de mesafe alındı. Ancak hak edişin eksik hesaplanmasına neden olan Hat Uzunlukları ile Ölü KM konusunda sıkıntılar hala devam ediyor.
Özellikle içinde bulunduğumuz yaz ayları nedeniyle Klimanın da etkisiyle yakıt açığı büyüdü. Bu konu da ki sıkıntı HEK formülasyonundan kaynaklanıyor. Bunu tespit ederek idareye bildirdik. Bu önemli sorunun da çözümlenmesini bekliyoruz.
Yine yakıt bedelleri EPDK güncel pompa fiyatından hesaplanması gerekirken %5 oranında eksik ödeniyordu. Bu konu da 14.07.2021 tarih ve 549 sayılı İBB Meclis kararı ile çözüldü ise de henüz hak edişlere yansımadı. Ağustos ayı hak edişiyle birlikte eksik hesaplamalardaki sorunların çözümlenmesini ve geriye dönük olarak bu nedenle birikmiş alacaklarımızın hesaplanarak ödenmesini bekliyoruz.
Yeni bir sistem var ve inşa aşamasında ne kadar itinalı ve dikkatli çalışılmış olunsa da çok tabi olarak bazı hususların eksik kalması veya hata yapılması ya da bazı konular öngörülmemiş olması normaldir. Bu tür eksikler test sürecinde ortaya çıkar ve yeni şartlara göre oluşan ilave ihtiyaçlarla birlikte çözülür. Önemli olan kamu hizmetinin aksamadan yürütümünü temin etmek açısından sistemin sürekli güncellenebilir olmasıdır. Faaliyet dinamiktir ve işletme sisteminin de dinamik olması zorunludur. Aksi halde kalite düşer, mağduriyetler oluşur ve sisteme olan güven ve inanç sarsılır.
ÖTİS, öncelikle kentin, daha sonra idarenin ve işletmecinin ihtiyacı olarak ortaya çıkmış ülkemize örnek, kent içi toplu taşımada sürekliliği sağlayan çok doğru bir sistemdir. Bu sistemin ihtiyaçlarını karşılama noktasında her şartta objektif ve profesyonel bakış açısı gereklidir. Aksi halde ne ortaya çıkan sorunları çözmek, ne de oluşan yeni ihtiyaçları karşılayabilmek mümkün olabilecektir.
İşletmeciler ve faaliyetin sürdürülebilirliği açısından maliyet rakamlarının optimum ölçülerde tespit edilmesi ve yine gerçek değerlerle güncellenmesi şarttır. Aksi halde iş yürütülemez noktaya varır ve hizmet kalitesi her geçen gün düşer.
Sonuç olarak pandemi sürecinde sorumluluklarını ve görevlerini aksatmadan ifa eden işletmecilerin hak edişle alakalı sorunlarının hızlı bir şekilde çözümlenmesi, sistemin eksik kalan yanlarının daha önce sağlanan mutabakat çerçevesinde karşılanması gerekmektedir. Artık sorunlar sistemi tartışma noktasına getirmiştir. Hiç kimsenin doğru bir sistemi yanlış işletmek ve tartışılır hale getirmek gibi bir gayesi olamaz. Olduğunu da sanmıyorum. Ancak her defasında pandemi bahane edilerek sorunların çözümünün ertelenmesini de doğru bulmuyorum. İdare ve işletmeciler olarak sistemi inşa ederken yaptığımız iş birliğini sistemi güncellerken de yapmamız gerekiyor. Bu aslında tarafların ortak sorumluluk ve görevleridir.
İBB ve İETT nezdinde yaptığımız görüşmelere dayanarak ÖTİS ile ilgili sorunların kısa sürede çözümleneceği umudumu sürdürüyorum. Yeni bir Sözleşme sürecine giriyoruz. Yaşadığımız sorunlar nedeniyle işletmecilerin büyük bir bölümü bu şartlarda ÖTİS’in devamını düşünmemektedir. Ancak eskiye dönmek de bir çözümsüzlüktür. Bu hususu da bıkmadan usanmadan temsil ettiğimiz işletmecilere anlatıyoruz.
Yılda 365 gün ve her gün 16 saat süreyle ve yedeksiz çalışan Özel Halk Otobüslerinin can ve mal güvenliği açısından gerekli rutin bakım ile onarımlarının yapılabilmesi için sistem ve sefer programı içinde dinlenmeye ihtiyaçlarının bulunduğunu İETT gibi kendisi de operatör olan bir Kurum yetkililerinin artık kabul etmeleri gerekiyor. Yolcu talep yoğunluğuna göre sefer programlarında ara tatilli, Cumartesi ve Pazar günleri ise tek şoförlü servis yapılarak bu ihtiyaç çok rahatlıkla karşılanabilir. Bu konuyu defalarca ifade etmemize rağmen aksine direnci ve ısrarı anlayamıyorum. İETT araçlarında yedek olduğu halde maliyetten tasarruf için yapılan bu tür sefer programları neden Özel Halk Otobüsleri için yapılmaz anlamak gerçekten çok güç. Günün her saatinde araçların atıl kapasiteyle çalıştırılması her şeyden önce değişken maliyetler açısından idarenin zararınadır ve İETT ara saatlerde ve hafta sonları sefer sayısını azaltırken gerekçesi nedir?
Geçtiğimiz Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında 4 Şirketimiz Genel Kurul toplantılarını yaptılar. Güven tazeleyen veya yeni seçilen bütün yönetici arkadaşlarıma ve Şirketlerimizi tebrik ediyor, sektör olarak hakkımızda hayırlı olması temennisinde bulunuyorum.
Yeni eğitim ve öğretim döneminin ülkemiz, milletimiz, öğretmen ve öğrencilerimiz hakkında hayırlı ve başarılı geçmesini dilerken, herkese hayırlı bir çalışma dönemi temenni ediyorum.
Facebook Yorum
Yorum Yazın