Pandemi etkisinin ve bu nedenle oluşan psikolojik sürecin her geçen gün azalması, ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik şartlar, nüfus artışı, öğrenci aylık istanbul kart bedelinin servis aracı ücretlerinden çok daha ucuz olması gibi nedenlerle, toplu taşımayı kullanan yolcu sayısında bariz bir artış izlenmektedir.
Yüksek öğretim kurumlarının bir kısmının da önümüzdeki Ekim ayı içinde faaliyete başlamasıyla birlikte yolculuğun zirve yapacağı muhakkaktır. Ekim ayında daha önceki dönemlerde hiç yaşanmamış bir yolculuk artışı ve rekor öngörülmektedir. Bununla birlikte hizmete sunulan toplu taşıma otobüs sayısının aynı kalması ve her geçen gün yoğunlaşan trafik ve yolcu sayısındaki artışa rağmen sefer kayıpları ve ticari hızın düşmesiyle birlikte birim başına planlanan sefer sayısında azalma olması sıkıntıları daha da büyütecektir.
Bütün bu şartlar, bariz bir şekilde 2022-2023 kış döneminin çok sıkıntılı geçeceğini göstermektedir. Geçtiğimiz Ağustos ayında gerçekleşen veriler ve içinde bulunduğumuz Eylül ayında şahit olduğumuz durum, yaşayacağımız sıkıntıları haber vermiştir, vermeye de devam etmektedir. Birçok hat ilegüzergahta ve özellikle de pik saatlerde öğrenciler okullarına, çalışan kesim de işlerine geç kalarak mağdur olmaktadırlar.
Elbette ihtiyaç olan kapasitenin sağlanabilmesi için kısa vadede otobüs sayısının artırılması ve ana taşıma sistemlerinin yaygınlaştırılması beklenemez. Ancak sıkıntıları hafifletmek için, kent içi toplu taşımanın planlamasından sorumlu idare tarafından hızlı bir şekilde devreye alınabilecek birçok etkili ve çare olacak uygulamalarda vardır. Yapılabilecek en hızlı çözümlerden başlıca olanı, mevcut kapasitenin en verimli şekilde kullanılması amacıyla, Metro, Metrobüs gibi ana taşıma sistemleriyle paralel çalışan ve güzergah tekrarı yapan otobüs hatlarının iyileştirilmesi (gereksiz hatları iptal etmek, hatları birleştirmek, hatları kısaltmak, güzergahı değiştirmek gibi) ve uzun süreden beri dokunulmayan otobüs hat ağının genel olarak gözden geçirilerek rehabilite edilmesidir.
Bugün için ana taşıma sistemleriyle paralel ve verimsiz bir şekilde, biri biriyle rekabet ederek çalışan, belirli bir noktada birleşerek güzergah tekrarı yaparak aynı yere giden (aynı güzergahı kullanan) birçok hat ve atıl kapasite mevcuttur. Otobüs hatları için çok acil olarak optimizasyon çalışmasına ve düzenlemeye ihtiyaç vardır. Örnek verecek olursam, Üsküdar Çekmeköy Metrosu hizmete alındığı halde aynı güzergahı kullanarak Üsküdar’a, Ümraniye ye giden yolculuk talebi daha düşük hatlar vardır. Yine Metrobüs’e rağmen 15 Temmuz Şehitler Köprüsünü kullanan ve atıl kapasiteyle çalışan hatlar bulunmaktadır. Bununla birlikte Ümraniye Çakmaktan itibaren ayrılan ve Üsküdar Çekmeköy Metrosuna 500 metre mesafede bulunan ve İMES, MODOKO, KEYAP, DES, KADOSAN gibi çok sayıda okul ve sanayi sitelerinden geçen Tavukçu yolu güzergahında, Otobüsten başka ulaşım aracı olmadığı için sıkıntı yaşanmakta ve özellikle de sabah pik saatlerde insanlar otobüslere binememektedir. İlk akla gelen çare olarak Dudullu Ümraniye Çakmak arasında, Üsküdar Çekmeköy Metrosunun geçtiği Alemdar Caddesini kullanan hatların bir bölümü Dudullu’dan itibaren Tavukçuyolu güzergahına alınarak buradaki sıkıntı hafifletilebilir ve işletme verimi artırılabilir.
Yine Üsküdar, Çekmeköy ve Ümraniye ye bağı olup Üsküdar-Çekmeköy Metrosunun Güney ve Kuzey taraflarında yer alan mahallelerden hareket ederek Üsküdar’a giden hatlar birleştirilerek Metroyu besleyecek çubuk hatlara dönüştürülebilirler. Yine 15 Temmuz Şehitler Köprüsünü kullanan hatlar (129 T ve 522) uygun noktalarda kısaltılabilir. Bu takdirde sağlanacak kapasite tasarrufuyla birlikte maliyetler azaltılacağı gibi birim başına sefer sayısı artırılarak yolculuk talepleri daha rahat karşılanabilir.
Kısaca mevcut sıkıntıları aşmak amacıyla, kısa vadede mağduriyet oluşturmadanaktarma sistemi avantajıyla mağduriyetleri ortadan kaldırmak için mevcut kapasitenin çok daha verimli kullanılmasını sağlayacak düzenlemeler yapmaktan başka çare yoktur. Aksi halde kamuoyuna da yansıyabilecek sıkıntıların yaşanması muhtemeldir. Oda Başkanı olarak idare yetkililerine yüz yüze görüşmeler de bu görüşlerimi, müdahale edilmediği takdirde durumun her geçen gün daha ciddi boyutlara doğru gittiğini defaten ifade ettim, ediyorum. Şikayet gelir gerekçesiyle hareket edildiğinde hiçbir şey yapılamaz, problemler de çözülemez. Kaldı ki otobüse binememek daha önemli bir mazeret ve şikayettir. Tarife, bilet türü, ücretsiz ya da indirimli aktarmalı olarak alternatif ulaşım imkanına rağmen ihtiyaç olan düzenlemeleri yapmamak doğru değildir. Ayrıca üstte Otobüs çalışmaya devam edecek ise alta ve aynı güzergahtaMetro yapmanın bir anlamı olmayacaktır. Hem kaynakları verimli kullanarak işletim maliyetlerini azaltmak, hem de daha kaliteli hizmet vermek mümkündür. Önemli olan doğru planlama ve uygulamadır.
Sektör olarak bu ülkede yaşayan herkesin olduğu gibi bizim de işletmecilik sorunlarının dışında, hizmetin sürdürülebilirliğini etkileyen çok önemli sorunlarımız oluşmuştur. Öncelikle otobüslerin hizmeti aksatmadan göreve devam edebilmeleri için maliyet rakamlarını ekonomik gerçekler çerçevesinde güncellememiz, daha sonra yakıt tüketiminin azaltılması, düzenli bir bakım ve bakım kalitesinin artırılması için Garaj tahsislerinin bir an evvel yapılması lazımdır.
Sektör şimdiye kadar hiç olmadığı büyüklükte finans problemi yaşamaktadır. Bu nedenle araç yenilemeleri durma noktasına, işletmeci mazot alamaz ve paydaşlarına borcunu ödeyemez duruma gelmiştir. Temmuz 2022 ayından geçerli olmak üzere maliyet güncelleme talebimizin Ekim ayı Meclisinde karara dönüşmesini ve önümüzdeki Sözleşme yenileme sürecinde de taleplerimizi karşılayacak ve geçmiş kayıplarımızı telafi edecek düzenleme bekliyoruz. Özel Halk Otobüsü işletmecileri olarak bugüne kadar, imkanların yetersizliğine rağmen, daima yüksek bir sorumluluk duygusuyla hareket ederek, Kentimize ve vatandaşlarımıza karşı görevimizi aksatmadan ve eksiksiz olarak yerine getirdik ve getirmeye de devam ediyoruz. Ancak sorunların bizleri kısıtladığını ve mağdur ettiğini de söylemeliyim.
Toplu ulaşım bir an dahi aksatılamayacak çok önemli bir kamu hizmetidir. İşletmeciler olarak hep bu sorumlulukla hareket ettik, etmeye de devam ediyoruz. İdarenin de sorunlara bu anlayışla baktığını görüyorum. Bu nedenle sıkıntıların kısa bir süre içinde çözüleceğini umuyor ve bekliyorum.
Hayırlı, bereketli, kazası ve belasız geçecek bir Ekim ayı diliyorum.
Facebook Yorum
Yorum Yazın